De Volkskrant Beeldende Kunstprijs is een samenwerking van vier partijen: het Stedelijk Museum Schiedam, AVROTROS, de Volkskrant en sinds dit jaar ook In4Art. In4Art is een incubator voor jonge kunstenaars die experimenteren met de ontwikkeling van nieuwe technologie en onderzoek doen naar nieuwe concepten en materiaal. Volgens juryvoorzitter Jet Bussemaker is de terloopsheid van maatschappelijke problemen hetgeen de genomineerde kunstenaars Feiko Beckers, Anne Geene, Rosa Johanna, Benjamin Li en Kevin Osepa gemeenschappelijk hebben.
Nr.39 met rijst
De Chinees-Nederlandse Benjamin Li die door verzamelaar Jan van den Broek werd voorgedragen maakte een start in de wetenschap en ging pas na zijn bachelor Psychologie naar de Willem de Kooningacademie en het Piet Zwart Institute. De foto’s, video’s en installaties die Benjamin Li laat zien getuigen van humor en relativeringsvermogen en in alles komt een zoektocht naar de eigen identiteit naar voren. Hij onderzoekt de oorsprong van de Chinese gemeenschap in Nederland en de ontwikkeling van het Chinese restaurant in zijn relatie tot de Nederlands-Indonesische (voedsel) cultuur. Soms helpt het toeval. Toen Li met zijn onderzoek naar de Chinese voedselcultuur in diverse restaurants het gerecht Nr.39 fotografeerde kwam jurylid Gordon in de show ‘Holland got talent’ zogenaamd olijk tevoorschijn met de vraag aan de Chinese kandidaat of het wellicht Nr 39 met rijst zou worden. Het rumoer dat daarop ontstond gaf zijn Nr. 39 met rijst als kunstwerk vleugels. De culturele identiteit en het dagelijks leven zijn bronnen van inspiratie.
Mester Blousé
Ook de op Curacao geboren Kevin Osepa die door kunstenaar Patricia Kaersenhout werd voorgedragen laat zich inspireren door zijn roots aan de andere kant van de wereld. De koloniale wortels intrigeren hem en hij laat zich voeden door de volksverhalen en de spirituele overtuigingen en cultuur van de Caraïben. Voor zover je bij een jonge kunstenaar kunt spreken van een sleutelwerk is ‘Mester blousé’ dat bij Kevin Osepa Dit werk staat centraal in de presentatie in Schiedam. Het blauwsel dat een belangrijke rol speelt in de cultuur van zijn eiland in de zon. Het omgaan met het magische denken zoals dat in zijn jeugd gewoon was bleek totaal afwezig te zijn toen Osepa vijf jaar geleden in Utrecht fotografie ging studeren. Dus ging de aandacht van de jonge kunstenaar in het nuchtere Nederland naar bruá, de mix van natuurreligie, rituelen, geestenwereld en voorouderverering. Het levert een fascinerende serie werken die hoewel soms totaal verschillend een raadselachtige samenhang vertonen.
Subtiele patronen
De door vormgever Irma Boon voorgedragen Rosa Johanna organiseert symposia, treedt op als curator van tentoonstellingen en maakt reizen ter inspiratie van haar werk Het schilderen is echter nadrukkelijk haar basis. Dat doet ze met grote aandacht en zorgvuldigheid en het cerebrale werk van Agnes Martin geldt daarbij als lichtend voorbeeld. Ze trekt horizontale lijnen, schuine lijnen eroverheen, steeds zijn het velden die elkaar raken en kruisen. Er ontstaan gevoelige weefsels en subtiele texturen waarbij ze zichzelf voortdurend vragen stelt met een korte conclusie als uitkomst. Het werk is verstild en de presentatie is dynamisch want dagelijks zal een medewerker van het museum een van de werken verhangen waardoor geen dag gelijk is.
Brokkenpiloot
Curator Eelco van der Lingen droeg Feiko Beckers voor die met performances als basis tot video-installaties komt. Mislukkingen, ongelukken en gênante situaties vormen het uitgangspunt. Er zit een logica in zijn schermutselingen die tegelijkertijd totaal niet klopt. Er is een wisselwerking in zijn werk tussen echt en niet echt en het absurdisme van Laurel en Hardy viert hoogtij in zijn werk.
Ontdekkingsreiziger
Anne Geene is de ontdekkingsreiziger van de Schepper. Nauwgezet determineert zij de flora en fauna waarmee de aarde is gestoffeerd. Ze observeert en registreert met haar camera, ze ordent, rubriceert, onderzoekt, categoriseert en ontdekt vervolgens de meest buitenissige patronen. Het leven blijkt één grote te classificeren puzzel. In het archief van het Nederlands Fotomuseum wordt naar halve paarden en overbelichte poedels gespeurd of naar foto’s waarop toevalligerwijs mee-gefotografeerde dieren of planten zijn te ontdekken. Steeds zijn het persoonlijke observaties die een speelse context krijgen. De kijker krijgt ongekende en ongewone verbanden aangereikt en wordt aldus verleid al wat leeft en passeert op een andere en nieuwe manier waar te nemen. Het werk daagt de beschouwer uit om het ogenschijnlijk onopvallende tot een bijzondere omstandigheid te verklaren. De ongewone systematiek van de ordening die Geene in haar encyclopedie van de waarneming aanbrengt maakt het leven rijker dan aanvankelijk was voorzien. Oud-museumdirecteur Wim Pijbes ontdekte het avontuurlijke talent van deze wetenschapper (ze startte met een studie Kunst en Cultuurwetenschappen) die kunstenaar werd en er een bijbaan als kok op na houdt. En die tot haar grote verrassing op zondag 25 februari 2018 tot winnaar van de elfde editie van de Volkskrant Beeldende Kunstprijs werd uitgeroepen. De jury noemt Anne Geene de meest totale kunstenaar en een grote belofte voor de toekomst.
De tentoonstelling VKBK prijs was te zien tot 15 april 2018 in het Stedelijk Museum Schiedam.