HYBRIDS

Hybrids
Met de compacte internationale groepstentoonstelling
Hybrids sloot het Platform for Contemporary Sculpture
op een vrij ingetogen manier deze zomer de in 2016
en 2017 gestarte triptiek Luster en Disruption in
Lustwarande Tilburg af.
Tien kunstwerken van jonge kunstenaars uit de
zogeheten ‘post-Internetgeneratie’ hetgeen een wat
merkwaardige omschrijving is omdat de virtuele wereld
van internet een alsmaar uitdijend fenomeen is en zeker
niet voorbij. Bedoeld wordt dan ook dat deze generatie
kunstenaars gelijktijdig met het internet het levenslicht
zag.
Door Tine van de Weyer
En ineens was ie er: de hybride kunstenaar die
autonoom werk mixt met toegepast werk en diverse
andere artistieke werkzaamheden. De ongrijpbare
fluïde kunstenaar die beeld, taal, performance,
multimedia en al wat hem/haar te pas komt met
zowel digitale als analoge middelen in zijn/haar
smeltkroes mengt tot een nieuwe vloeibare identiteit.
Technologische, sociaal-culturele, ecologische en
economische ontwikkelingen: in de kruisbestuiving
van de hybride kunst is sprake van diverse werelden
die in elkaar grijpen en zich met elkaar verbinden.
Centraal staat het idee dat we in een hyperrealiteit
leven waarbij media-beelden steeds meer de realiteit
vervangen.
Alle hybride productieprocessen met digitale en
analoge technieken ten spijt staan er uiteindelijk
gelukkig gewoon een aantal beelden in het bos.
Beelden die door de toeschouwer vooral worden
beoordeeld op de sculpturale kwaliteit ervan. Hybride
of niet. Als kijker poog je te doorgronden hoe het
beeld zich gedraagt, of het je een beetje veel of weinig
uit je comfortzone weet te halen, of het je ontroert,
fascineert of koud laat. Kunst laat zich niet lezen via
techniek en abracadabra maar in het waarnemen van
het beeld en het doorgronden van de intentie ervan.
Het beeld bepaalt. Dus we schakelen over naar enkele
exempels die de afgelopen zomer te zien waren in de
Lustwarande.
Field
Een van de meest intrigerende werken was de
woekerende installatie Field van Giulia Cenci. Langs
in horizontale richting tussen de bomen gespannen
kabels parasiteert een groot aantal grillige vormen.
Notenbalken van staal met de daaraan verkleefde
met urethaanschuim en siliconenrubber bewerkte
onderdelen van auto’s en andere machines als
partituur voor het bos: licht, zwaar, licht in een
doorgaande cadans. De objecten lijken vertakkingen
van de bomen te worden waarmee de anorganische
industriële wereld wordt opgenomen in de organische
wereld van de natuur.
Dominant
Rationalisering en (digitale) technologie staan centraal
in het werk van de Frans-Algerijnse kunstenaar
Neïl Beloufa. Met een uiteenlopende hoeveelheid
materialen gecombineerd met videowerken gebaseerd
op big data, statistieken en algoritmes. Onder de
noemer Studio Beloufa in Parijs ontwikkelt hij met
een team van 15 jonge kunstenaars grote ruimtelijke
installaties. Voor Hybrids realiseerde hij tussen het
struweel van het bos een haast onzichtbaar beeld.
Het smalle tekenachtige lijnenspel van betonijzer
blijkt een enscenering van enkele figuren die elkaar
in een paring (of is het een gevecht?) omstrengeld
houden. Anders dan in een white cube kan op een
locatie als deze met z’n structuur van bomen en takken
een dergelijk luchtig beeld vrij gemakkelijk gemist
worden. Het beeld is volstrekt ondergeschikt aan zijn
omgeving, gaat er volledig in op, lijkt versmolten..
Hetgeen met een titel als Dominant vrij ironisch is.
Hundemensch
Picknickend met de rug tegen een liggende boomstam
kijken we op de rug van de transparante zittende
Hundemensch van de Oostenrijkse Oliver Laric.
Het kleine doorzichtige beeld van een hond met
mensenarmen waarin een jonge hond ligt is een
sprookjesachtig mooi fabeldier in transparante
kunsthars. Een patroon van kleine reliëfs bedekt
de gekromde rug van de slechts 60 cm hoge
Hundemensch waarin zich binnenin een kikker, een
oor en een krab geborgen weten.
Hurra, wir leben noch
De Duitse kunstenaar Raphaela Vogel maakt
performance-based films die onderdeel uitmaken van
grote multimediale installaties. Met het werk In festen
Händen geeft ze acte de présence in Lustwarande.
Het is een dramatisch beeld van twee bronzen
leeuwenbeelden die ondersteboven tegen elkaar aan
hangen alsof ze in een slachthuis zijn terechtgekomen.
Een meisjesstemmetje zingt Hurra, wir leben noch, een
strijdlied van Milva uit 1983 dat door Vogel met een
ijl stemmetje wordt geïnterpreteerd. In een interview
in Metropolis M vertelt curator Chris Driessen dat
het beeld op 5 meter hoogte hoorde te worden
opgehangen. Vanwege scheuren in de lasnaden van de
twee oude beelden die de kunstenares tweedehands
op de kop heeft getikt hebben de curatoren moeten
besluiten tot een noodgreep en heeft men het
gevaarte op 5 cm boven de grond laten zweven. Want
als door een rukwind 1000 kg naar beneden dondert
is het een wonder als Hurra, wir leben noch nog zal
klinken.
Hoewel er een aantal bijzondere werken waren te
zien was de tentoonstelling Hybrids niet in de volle
breedte overtuigend. Toch zullen velen dankzij de
jarenlange reputatie van Lustwarande zeker uitkijken
naar de volgende editie in 2019 als er weer groots zal
worden uitgepakt met een line-up van rond de dertig
kunstenaars.