AMANDELBOOM, symbool voor LEVENSBOOM
In de Joodse godsdienst spelen bomen een belangrijke rol. Mozes kreeg van God de opdracht om een kandelaar te maken van goud, bloemkelken, knoppen en bloesems als die van de amandelboom. Het was de geboorte van de menora, de zevenarmige kandelaar die altijd brandde in de tempel van Jeruzalem. De amandelboom die als symbool gezien wordt van het goddelijk Licht is de eerste boom die na de winter begint te bloeien waardoor hij geldt als teken van waakzaamheid en wedergeboorte. Vanwege deze associatie met de lente staan amandelbloemen symbool voor onsterfelijkheid en voor het leven na de dood.
Het Tilburgse Holocaustmonument is een in brons gegoten verbeelding van de levensboom/amandelboom als goddelijk beginsel van de menora met op een aantal plekken ontluikende knoppen bekleed in een flonkerende verzilvering van palladium. Over de zeven takken die naar de hemel wijzen hangen eveneens in brons gegoten met kwastjes afgezoomde licht doorlatende weefsels waarin florale motieven zijn te zien. In de Joodse religie vormen kwasten een belangrijk symbool aan het gebedskleed.
WAT WEG IS WORDT OPNIEUW GEZIEN
Indirect verwijst het getourmenteerde weefsel ook naar geïmproviseerd opgehangen wasgoed van de tallozen op de vlucht voor genocide en dictatuur, onderweg, op zoek naar een veiliger wereld. Gestrande bootvluchtelingen worden in verkreukelde reddingsfolies gewikkeld, er komen tenten, slaapzakken en nooddekens: textiel speelt in het overleven een cruciale rol.
De zon speelt kat en muis door de florale gaten in de geplooide draperieën. Ze doen dienst doen als filters voor de zon die subtiele vegetatieve tekeningen op het cirkelvormige voetstuk onder de boom aquarelleert. Als de zon verstek laat gaan geven de openingen vrij baan aan een grafisch licht- en luchtdoorlatend patroon in de verstijfde weefsels. Niets verdwijnt, wat is weggehaald is niet verdwenen maar keert terug in licht, als herinnering aan wat er ooit was. De draperieën in de boom zijn aangetast, lijken ogenschijnlijk in een staat van verval hetgeen het beeld in zekere zin een confronterende aanblik geeft. Tegelijkertijd wordt het zonlicht vrij spel geboden voor de reflectie van wat er eerder was, voor de verbeelding van herinnering en hoop. Wat weg is wordt opnieuw gezien.
WEEFSELSTAD
Zowel met het Tilburgse stratenpatroon rond 1940 in het voetstuk als met de naar textiel verwijzende lappen en kleden is een verwijzing naar Tilburg gemaakt. Want al is de textiel met zijn schering en inslag, zijn verbanden en structuren, als industrietak inmiddels verdwenen: in ideologische en metafysische zin is het weefsel, de verbinding als zodanig, meer dan intrinsiek verankerd in het DNA van de stad. Op het voetstuk kunnen volgens de Joodse traditie steentjes worden gelegd ter herinnering.
Opdrachtgever: Gemeente Tilburg onder auspiciën van het 4/5 mei comité
Jaar: 2019/ 2020
Locatie: Vrijheidspark Koningsplein 80 Tilburg
Afmetingen : l x b x h:245 x 245 x 360 cm
Uitvoering: brons, gekleurd beton, palladium, inwendige constructie rvs
